Jak poradzić sobie ze śmiercią?

Nie ma nic bardziej pewnego, niż śmierć – niby wszyscy zdajemy sobie z tego sprawę, jednak  gdy przychodzi nam pożegnać bliską osobę, czujemy się źle i jest to na swój sposób wyjątkowo trudne. By móc poradzić sobie ze śmiercią współmałżonka, partnera, rodzica, dziecka, przyjaciela, osoby, z którą mieliśmy bliski kontakt, droga jest wyłącznie jedna – odbycie żałoby, dzięki której akceptujemy tę stratę i zaczynamy nowy etap w swoim życiu.

Żałoba – czym jest?

Smutek, cierpienie, żal są naturalnymi reakcjami, które pojawiają się, gdy dowiadujemy się o śmierci bliskiej nam osoby. Ich natężenie może być inne u różnych osób i zależeć od wielu czynników, natomiast by się ich pozbyć, konieczna jest żałoba. Choć większości osób kojarzy się ona negatywnie, to możliwość jej przeżycia jest czymś najlepszym, co możemy sobie dać po bolesnej stracie. Żałoba pojawia się po stracie i jest złożonym procesem psychologicznym, którego celem jest zaakceptowanie śmierci bliskiej nam osoby i powrót do normalnego życia. Jest to czas, w którym staramy się odzyskać równowagę psychiczną, natomiast nie jest to takie łatwe. Targają nami wtedy rozmaite, skrajne emocje, związane z etapami przechodzenia żałoby.

Nie da się jednoznacznie określić czasu, ile trwa żałoba. Zwykle początkowo żal po stracie bliskiej osoby jest silniejszy, by wraz z upływem czasu, zgodnie ze słowami „czas leczy rany” powoli przygasać. Żałoba jest zarówno naszą wewnętrzną potrzebą, jak i koniecznością, zaś najgorsze jest temu zaprzeczanie. Przeżywanie żałoby jest procesem, który składa się z kilku etapów. Każdy z nich powinniśmy przejść, zaś zatrzymanie się na którymś z nich powinien być wskazaniem do sięgnięcia po specjalistyczną pomoc.

Etapy żałoby

Należy podkreślić, że żałoba jest na tyle indywidualną kwestią, że jej przebieg może się różnić u każdej osoby. Istnieje także kilka modeli żałoby, przy czym model autorstwa KÜbler-Ross należy do najczęściej przytaczanych.

Etap I – zaprzeczanie – osobie trudno przyjąć do wiadomości, że to co się stało, stało się naprawdę, informacji tej nie przyjmuje do wiadomości, stara się jej zaprzeczyć;

Etap II – gniew – pojawia się gniew na cały świat, wszystkich i wszystko wokół, osoba okazuje złość i traktuje tę sytuację za coś niesprawiedliwego, po czym próbuje znaleźć winnych jej zajścia;

Etap III – targowanie się – osoba wbrew racjonalnemu myśleniu stara robić się wszystko, by cofnąć czas, powtarza, że to nie może być prawda i poszukuje metod na pozbycie się problemu;

Etap IV – depresja – to niezwykle niebezpieczny etap, bowiem u osoby w żałobie pojawia się przekonanie, że nie warto żyć, na tym etapie jest wielu łez, smutku, histerii, natomiast jest to etap niezbędny, gdyż oznacza, że stratę bliskiej osoby przyjęliśmy do wiadomości;

Etap V – akceptacja – osoba akceptuje swoją stratę i godzi się z nią, po czym powoli powraca do normalnego funkcjonowania.

Jak poradzić sobie w trakcie trwania żałoby?

Wspomnieliśmy już, że okres żałoby nie jest czasem łatwym, jednak istnieje kilka wskazówek, dzięki którym lepiej sobie z tym poradzimy. Przede wszystkim należy pozwolić sobie na smutek i to w takiej ilości, jakiej naprawdę potrzebujemy. Nie należy tłumić w sobie emocji z obawy przed tym, co inni o nas pomyślą. Smutek po stracie bliskiej osoby jest czymś naturalnym, dlatego nie możemy zamykać go w sobie, bo z czasem urośnie do takiej wielkości, że wybuchnie i będzie to znacznie gorsze rozwiązanie niż powolne przeżywanie i uzewnętrznianie swoich emocji.

Należy wykazać się też sporą cierpliwością wobec siebie samego. Dać sobie czas, zrozumieć, że żałoba to proces i że nie tak szybko pozbędziemy się smutku i bólu, natomiast że z pewnością nadejdzie czas, gdy przypominając sobie bliską osobę, nie będziemy czuć złości i żalu do całego świata.

Niekiedy stajemy się niewolnikami swoich myśli, dlatego warto robić wszystko, by było ich jak najmniej. Warto spędzać jak najwięcej czasu z przyjaciółmi, zająć się czymś, co przynosi nam radość. Niezwykle pomocne jest uprawianie sportu, który poprawia nastrój oraz odprężą nasze ciało, a w rezultacie staje się odskocznią i remedium na ból po stracie.

Żałoba u każdego może przebiegać w inny sposób, natomiast nie powinniśmy pozostawać z nią sami. Prośmy o pomoc swoich bliskich, rodzinę i przyjaciół, a gdy to będzie niewystarczające, zgłośmy się po pomoc do specjalisty. Psychoterapia to skuteczny sposób na efektywne przejście okresu żałoby i odzyskanie równowagi psychicznej w sowim życiu.